Installatieverantwoordelijkheid
De installatieverantwoordelijkheid voor openbare verlichting en veiligheidskeuringen (NEN 3140) vallen sinds 2012 onder de verantwoordelijkheid van gemeenten en andere beheerders van straatverlichting. Goed management en beheer van openbare verlichting zijn hierdoor extra belangrijk geworden. Het NLI helpt bij alle facetten om de elektrische veiligheid en bedrijfsvoering van de openbare verlichting te waarborgen en organiseren. Wij doen dat met advies, visuele inspecties en inspecties met metingen en beproeving.
Complete hulp bij installatieverantwoordelijkheid
Door hun installatieverantwoordelijkheid – oftewel het IV-schap – voor elektrische installaties en de veiligheidsnorm NEN 3140 voor openbare verlichting zijn gemeenten verplicht om hiervoor een installatieverantwoordelijke (IV’er) aan te wijzen. Het NLI op helpt verschillende manieren om de installatieverantwoordelijkheid voor openbare verlichting goed en efficiënt in te vullen. Dat kan op verschillende manieren.
Wij helpen met advies en kunnen bekijken (met interviews en inventarisaties) hoe het IV-schap het best kan worden ingevuld. Sommige gemeenten hebben zelf al geschikte elektrotechnici in huis. Anderen laten de verantwoordelijkheid overnemen door een installatieverantwoordelijke van het NLI. Het is ook mogelijk om de strategische en operationele verantwoordelijkheid te splitsen.
Ook kunnen wij voor beheerders een handboek maken voor de implementatie van NEN 3140 voor openbare verlichting. Voor implementatie van de installatieverantwoordelijkheid heeft ons adviesbureau een stappenplan. Tot slot verzorgt het NLI ook NEN 3140 keuringen door middel van visuele inspectie en inspectie door middel van meting en beproeving.

Management en beheer openbare verlichting
Het NLI helpt beheerders van openbare verlichting in brede zin met management en beheer. Hun installatieverantwoordelijkheid is hiervan een belangrijk onderdeel geworden. Dat roept bij gemeenten vragen op, zoals:
- Wat zijn onze verplichtingen als beheerder van een elektrische installatie?
- Is onze installatie veilig voor vakbekwame personen of leken?
- Moet een installatie voldoen aan de NEN 1010 normen?
- Hebben wij een installatieverantwoordelijke nodig?
- Wat is de rol van de netbeheerder?
- Hoe kunnen wij een installatie laten keuren (NEN 3140) en eventueel verbeteren?
Als adviesbureau voor openbare verlichting geven wij antwoord op deze vragen en helpen wij om alle taken die horen bij de installatieverantwoordelijkheid goed uit te voeren. Goed advies is daarbij belangrijk omdat wettelijke voorschriften en praktijkmogelijkheden soms op gespannen voet staan.
Neem bijvoorbeeld de afschakeltijd voor een aangereden lichtmast. Daarvoor zijn beheerders vaak afhankelijk van de netbeheerder. Wij helpen ook met deze vraagstukken op het gebied van management en beheer voor projecten met verlichting in de publieke ruimte.
Workshop installatieverantwoordelijkheid verlichting publieke ruimte
Gemeenten die aan de slag gaan met hun installatieverantwoordelijkheid (IV-schap) kunnen wij op praktische wijze helpen. Bijvoorbeeld met een workshop ‘Installatieverantwoordelijkheid verlichting publieke ruimte’ voor alle relevante beheerders. We stellen daarbij ook vast wat er al gedaan is en wat er nog moet gebeuren. Na de workshop ontvangt u van ons een rapport waarin alles netjes staat omschreven. Uiteraard kunnen wij u ook helpen bij alle vervolgstappen.

Wetgeving en NEN 3140 over installatieverantwoordelijkheid
Hoe is de installatieverantwoordelijkheid voor de openbare verlichting geregeld in de wet- en regelgeving? In de Nederlandse Arbowet zijn algemene regels opgenomen voor elektrische installaties en het gebruik daarvan. De NEN-norm NEN 3140 is een uitwerking van deze regels. Openbare verlichting (lichtmasten aangesloten op het net van de netbeheerder en stroomkasten) maken gebruik van een elektrische installatie.
Dit betekent dat iedere gemeente al sinds de nieuwe NEN 3140 (1998) een installatieverantwoordelijke moet hebben. Die is er vaak niet. Dat is in strijd met deze norm en kan grote gevolgen hebben voor de aansprakelijkheid. Als de veiligheid van elektrische installaties onbekend is, zijn er risico’s voor de veiligheid van mensen die met de installaties werken of zelfs voor omwonenden.
Onterecht denken beheerders vaak dat hun aannemer (automatisch) de installatieverantwoordelijke is voor de openbare verlichting en NEN 3140. Dat is een misverstand! Daar zit vaak wel de werkverantwoordelijke, maar die heeft een andere rol. Als een gemeente niets regelt, is formeel de gemeentesecretaris verantwoordelijk, maar die weet dat vaak niet en heeft meestal geen relevante elektrotechnische opleiding en ervaring om de taak goed uit te voeren.

Licht Management Systeem (LMS)
Opdrachtgevers die naast onze ondersteuning bij de installatieverantwoordelijkheid en veiligheidskeuringen voor openbare verlichting ook gebruikmaken van ons Licht Management Systeem (LMS), kunnen alle rapportages van inspecties en actiepunten voor verbeteringen eenvoudig centraal opslaan in deze beheersoftware. Zo is het voor alle betrokkenen (zoals monteurs) altijd en overal direct beschikbaar.