Aanbesteden 2.0: Weg met 'doe maar weer hetzelfde'
Stel je voor: je mag een deel van het areaal van je gemeente vernieuwen. Spannend! En dan zegt iemand: “Schrijf maar gewoon die Philips weer voor, dan komt het vast goed.” Ehh… nee. Zo werkt het dus niet meer. Sinds een rechter in 2022 een dikke streep zette door het ouderwets ‘voorschrijven’ van merken, is technisch aanbesteden de nieuwe standaard. En dat is maar goed ook, vindt Klaas Beens van het Nederlands Lichtinstituut. “Je mag nog steeds opschrijven wat je wilt, zolang je maar niet opschrijft wát je wilt.” Klaar voor wat helderheid? Let’s go.
De kunst van het niet zeggen wat je bedoelt
Je wil graag die ene mast, dat type armatuur, die specifieke ledlamp. Maar je mag het niet zo opschrijven. Dus wat doe je dan? Klaas: “Je gaat technisch omschrijven wát het moet kunnen, niet welk merk het moet zijn. Dat vergt even omschakelen, maar het werkt. Je krijgt alsnog wat je nodig hebt, maar de markt krijgt ook een eerlijke kans.” Het leuke is: gemeenten merken nu dat ze vaak betere én goedkopere aanbiedingen krijgen. Want wie altijd bij dezelfde leverancier uitkomt, mist de creativiteit van de rest van de markt.
Van ‘oude gewoonte’ naar scherpe keuzes
Veel beheerders zitten nog in het oude patroon. “Wat we hebben werkt toch?” Zeker. Maar je kúnt nu ook kiezen voor duurzamer, slimmer, innovatiever. Daar moet je alleen wel even over nadenken vóór je aan het bestek begint. Klaas: “Wij stellen in zo’n traject hele andere vragen dan ze gewend zijn. Wat vind je écht belangrijk? Energie en duurzaamheid? Onderhoudsgemak? Kwaliteit? Lokale werkgelegenheid (SROI)? Innovatie? Dat pellen we samen af. Zo kom je tot een programma van eisen dat echt past bij jouw situatie.”
Technisch aanbesteden ≠ alleen op prijs
Laat je niet foppen: technisch aanbesteden draait niet alleen om de laagste prijs. Sterker nog, het geeft je de kans om kwaliteit zwaarder te laten wegen. Maar dan moet je aan de voorkant scherp zijn.
-
Wat wil je echt bereiken met deze vervanging?
-
Waar mag het iets extra’s kosten, en waar niet?
-
Hoe ga je duurzaamheid of circulariteit wegen in je gunningscriteria?
Als je dat goed op papier hebt, kun je het later ook verantwoorden. En je krijgt aanbiedingen waar je echt wat aan hebt.
Samen kom je verder, ook in aanbestedingen
Bij NLI geloven we in samenwerken. Gemeente, aannemer, leverancier, wij: we zitten allemaal in hetzelfde schuitje. Dus waarom zouden we niet samen het beste uit de markt halen?
Klaas: “Wij begeleiden het hele traject: van de eerste gesprekken en het afpellen van wensen, tot het schrijven van het bestek en het uitvragen van de juiste eisen. We weten veel, maar leren ook elke dag bij. En dat maakt het leuk. Samen hebben we hetzelfde doel: de verlichtingswereld op een hoger niveau krijgen.”
Even realistisch: begin op tijd
Onderhoud aanbesteding? Vervanging? Raambestek? Voor je het weet ben je weer aan de beurt. En met het nieuwe aanbestedingsproces red je het niet meer in drie maanden. Sterker nog: trek er gerust zes tot twaalf maanden voor uit. Tijd nemen = beter resultaat.
En: het levert ook gewoon goede gesprekken op. Want in plaats van copy-pasten van het vorige bestek, ga je nu echt het gesprek aan over wat je wil, wat er kan en hoe het beter kan. En Klaas? Die geniet daarvan. “In het begin moeten gemeenten vaak nog even wennen, maar achteraf merk ik dat iedereen deze werkwijze prettig vindt”, aldus Klaas. “Als de prijs dan ook nog eens positief verrast, is het natuurlijk extra leuk.”
Ook zin in een aanbesteding waar je écht blij van wordt?
Bel ons op 038 202 23 22. Klaas en collega’s staan klaar. Technisch, inhoudelijk én met een gezonde dosis realiteitszin. Samen tillen we de openbare verlichting naar een hoger niveau.