3 redenen waarom standaardisatie in de openbare verlichting een utopie is
Waar sommige mensen graag van gebaande paden afwijken, blijven anderen er graag jaar na jaar, dag in dag uit, overheen lopen. Continu hetzelfde pad, telkens dezelfde route. Ook al zijn er kuilen in de weg, vol met modder. Daar stappen ze wankelend overheen of ze zakken er een stukje in weg. Maar een andere route kiezen? Nee, dat gebeurt niet. Zo ook niet als het gaat om het aanbesteden van openbare verlichting. Anno 2022 wordt het tijd om invulling te geven aan de aanbestedingswet zoals deze bedoeld is. Want nee; het is niet altijd slimmer en sneller om alle armaturen in je gemeente zoveel mogelijk hetzelfde te laten zijn. In dit artikel lees je drie redenen waarom je als Beheerder Openbare Verlichting niet meer vast zou moeten houden aan standaardisatie.
1. Het botst vaak met de wet
Door een beperkt aantal armaturen en uitvoeringen te gebruiken, kom je in veel gevallen op gespannen voet te staan met eigen beleid of wetgeving. Je voldoet namelijk niet overal aan de ROVL of NPR normen. Dat betekent dat er te veel of te weinig licht in een straat is en je je eigen beleid dus niet goed uitvoert. Oei! Daarnaast wordt er in bestekken vaak geschreven richting een specifiek product: en dat mag niet. Dat is in strijd met de aanbestedingswetgeving. Het is niet voor niets dat veel inkoopadviseurs van gemeenten daartegen steeds meer in verweer komen. Herkenbaar?
2. Zeg maar dáág tegen innovatie
Innovatie is de toekomst, toch? Daarom is het doodzonde dat je innovatie remt op deze manier. Hoe? Doordat grote, gevestigde spelers doorgaans bevoordeeld worden bij voorschrijving. Zo voelen zij minder de noodzaak om te innoveren: jullie kopen toch wel. En je maakt het nieuwe, innovatieve spelers of kleine partijen bijzonder moeilijk om in toe te treden. Daarbij zijn er geen “cowboys” meer in deze markt. Gemiste kans dus! Daarbij is het aantonen van gelijkwaardigheid bij elke aanbesteding anders, en is er vaak te weinig tijd om dat goed of volledig te doen. Verbeterpuntje?
3. Schijnefficiëntie in de spotlights
Denk je dat het beperken van verschillende materialen efficiënter werkt? Nee hoor. Dat is een schijnsituatie. Het líjkt efficiënter, maar dat is het feitelijk niet. Want: bestaande modellen veranderen continu. Denk aan een nieuwe generatie leds, drivers, optieken, en ga zo maar door. Maakt het dan nog heel veel verschil of je leverancier A in 4 verschillende uitvoeringen hebt staan versus 2 uitvoeringen van leverancier A en 2 van B? Bovendien kunnen fabrikanten nooit garanderen dat ze hetzelfde product lange tijd kunnen leveren. De eerste die dat contractueel durft aan te gaan, moeten wij nog tegenkomen! Dus: waarom zou je aan die gedachte vasthouden?
Wanneer lukt het wél?
Standaardisatie lukt alleen als in korte tijd het gehele areaal wordt vervangen door hetzelfde armatuur. En ook dit houdt alleen stand zolang het product beschikbaar is bij de leverancier of fabrikant. Ons advies? Schrijf in onderhoudsbestekken alleen toe naar een specifiek product als het gaat om het vasthouden van een bestaand straatbeeld. We snappen dat je geen allegaartje in een wijk of straat wilt zien. Bij grootschalige vervanging kan je specifiek voorschrijven als er burgerparticipatie aan vooraf is gegaan. Zo niet, schrijf dan functioneel voor en bedenk vooraf aan welke technische en eventueel organisatorische eisen een fabrikant of leverancier moet voldoen.
Kortom?
Anno 2022 is het tijd om aanbestedingen uit te zetten zoals de wetgever bedoeld heeft. En geloof ons; je straatbeeld én efficiency worden er beter van, net als de gemeentelijke portemonnee. Sparren of advies? Je bent altijd welkom. Wij kijken graag met een nieuwsgierige, open maar vooral deskundige blik naar jouw situatie.